Kalp deliği, tıp alanında ventriküler septal defekt (VSD) olarak bilinmektedir ve kalpte doğuştan meydana gelen bir hastalık olarak tanımlanır. Bu durum, bebeğin anne karnındaki gelişimi sırasında kalbin gerektiği şekilde oluşmamasından kaynaklanmaktadır. VSD'nin oluşma sebebi tam olarak anlaşılamasa da genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Küçük yaşlarda fark edilmemesi sık rastlanan bir durumdur ve yetişkinlik döneminde ortaya çıkan birçok problem doğuştan gelen bu durumla ilişkilendirilebilir.

Kalpte meydana gelen delikler, kalbi ortadan ikiye ayıran septum kısmında oluşmaktadır. Kalpte var olan deliğin geniş olması durumunda, oksijenli (temiz) ve oksijensiz (kirli) kan birbirine karışır. Bu durum, kalbin normalden daha fazla efor sarf etmesine neden olur. Eğer delik küçükse, bu durumun fark edilmesi oldukça zordur. Doğuştan meydana gelen kalp deliklerinin bir kısmı, birkaç ay içinde kendiliğinden kapanır. Ancak kapanmayan delikler cerrahi müdahale gerektirebilir. Günümüzde cerrahi işlem gerektirmeyen tedavi yöntemleri de uygulanmaktadır.

Kalp deliği, özellikle küçük çocuklarda kalp yetmezliğine sebebiyet vererek, sık sık akciğer enfeksiyonlarına neden olabilir. Bu hastalık, kız çocuklarında erkek çocuklarına oranla daha fazla görülmektedir. Kalpteki delik, sol kulakçıkta yer alan oksijenli kanın delikten geçerek sağ kulakçıkta bulunan oksijeni az kan ile karışmasına neden olur. Bu durum, sağ kulakçıkta daha fazla miktarda kan birikmesine yol açar ve zamanla sağ karıncıkta kalınlaşma ve büyüme gibi problemlere neden olabilir. Ayrıca, akciğer atardamarlarında basınç artışına da sebep olur.

Kalp deliğinin belirtileri deliğin büyüklüğüne ve konumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Büyük deliklerde sıkça rastlanan belirtiler şunlardır:

Hastanın kalbinde üfürük saptanması halinde, üfürüğün yeri ve şiddeti dikkate alınarak ekokardiyografi (EKO) çekilir. Üfürük, kalbin dinlenmesi sırasında kalp kapakçıklarının çıkardığı kapanma seslerinin net olarak duyulmasıdır. Ağır ve şiddetli üfürükler genellikle kalp rahatsızlıklarının belirtilerindendir. Bu durumun tespit edilmesi halinde hastaya çeşitli tetkikler uygulanır. Gerekli görülürse göğüs filmi çekilir, EKG ve ekokardiyografi yapılabilir.

Kalp deliği, doğuştan gelen ve genetik ile çevresel faktörlerin etkisiyle oluşan bir rahatsızlıktır. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile bu durumun yönetimi mümkündür. Cerrahi müdahale gerektiren durumlar olduğu gibi, günümüzde cerrahi olmayan tedavi yöntemleri de uygulanmaktadır. Uzman bir hekim tarafından yapılan kontroller ve doğru tanı ile hastaların yaşam kalitesi önemli ölçüde artırılabilir.