Kalp, vücudumuzda bulunan en önemli organlardan biridir. Yaşam boyunca durmaksızın çalışan ve çeşitli hastalıklara karşı oldukça duyarlı olan kalp, sağlığımız için kritik öneme sahiptir. Kalp hastalıkları, damar sertliği gibi yaygın problemlerden doğuştan gelen yapı bozukluklarına kadar geniş bir yelpazede karşımıza çıkar.

Kalpte en sık görülen sorunlardan biri damar sertliğidir. Ancak, damar sertliği dışında daha farklı kalp hastalıkları da mevcuttur. Kalbin kanı doğru bir şekilde pompalaması, dört kapağının da düzgün çalışmasına bağlıdır. Kalp kapaklarındaki rahatsızlıkların nedenlerinden biri çocukluk çağında geçirilen romatizmal ateş veya akut eklem romatizmasıdır. Ayrıca, doğuştan gelen yapı bozuklukları da kalp kapak hastalıklarına neden olabilir. Bu bozukluklar, genellikle sol karıncığın giriş ve çıkışındaki kapaklarda ortaya çıkar.

Kalp kapak hastalıkları genellikle iki türde ortaya çıkar:

Bu iki bozukluk genellikle birlikte görülebilir. Hafif kapak sorunları genellikle belirti vermez, ancak enfeksiyona bağlı olarak endokardit riski yüksektir. Endokardit, enfeksiyonun bozulmuş kalp kapağına yerleşmesiyle ortaya çıkar. Kalp kapaklarının bağ dokusu ayrı bir kan dolaşım sistemine sahip olmadığından, akyuvarlar bu bölgeye ulaşamaz ve bedenin savunma sistemi etkili olamaz.

Kalpte doğuştan gelen yapı bozukluklarının sık görülmesinin nedeni, organın anne karnındaki gelişiminin oldukça karmaşık olmasından kaynaklanır. Hamileliğin ilk haftalarında düz bir boru şeklinde olan bu yapı, sonunda dört odacıktan oluşan ve iki ayrı dolaşım sistemi bulunan bir organa dönüşür. Bu karmaşık süreçte zaman zaman bozukluklar ortaya çıkabilir. Akciğerlere yeterli miktarda kan gitmediği zaman, kan yeterli oksijen taşımayacağından, mavi hastalık adı verilen siyanoz hastalığı görülür. Son yıllarda kalp ameliyatları oldukça gelişmiş ve çok küçük bebeklerde bile kolaylıkla uygulanabilir hale gelmiştir.

Kalpte bazı durumlarda sol karıncık kasları zayıf kalır ve kalbin pompalama işlevi yeterli olmaz. Bu durumun en yaygın nedeni, koroner damar hastalığı yüzünden kalbe yeterli miktarda kan gelmemesidir.

Kardiyomiyopati, kalp kaslarının zayıflamasına neden olan bir hastalıktır. Zayıflayan kaslar zorlandıkça kalp boşlukları genişler ve kalp yavaş yavaş büyür. Hastalığın nedeni genellikle bilinmez. Bazen ise kas kalınlaşarak sol karıncıktan kanın çıkışını engeller. Bu duruma hipertrofik kardiyomiyopati denir ve bazı kalıtsal kalp hastalıkları arasında yer alır.

Kalbin tüm bölümlerinin tam gerektiği anda kasılmasından elektriksel ileti sistemi sorumludur. İki tür bozukluk görülebilir:

Bu bozukluklar, beyne yeterli miktarda kan gitmemesine neden olabilir ve hastada baş dönmesi, hatta bilinç kaybı bile görülebilir. Kalp atışlarının çok yavaş ve zayıf olması, kanın yeterince pompalanamamasına neden olur. Öte yandan, kalp atışlarının çok hızlı olması da az kan pompalanmasına yol açar. Bu duruma çarpıntı denir. Ritim bozuklukları, ya kendi başına ya da başka kalp hastalıklarından sonra görülebilir. Belirtilerin sebebini saptamak için EKG çekilmesi gereklidir. Kalp hastalıkları konusunda önemli gelişmelerden biri, taşınabilir bir teyp cihazı yardımı ile hastanın 24 saatlik EKG'sinin kaydedilmesidir. Bu kayıtlar, daha sonra detaylı olarak incelenir. Kalbin yavaş çalışması durumunda kalp pili kullanılırken, hızlı çalışması durumunda ilaç tedavisi uygulanır.