İnsanlarda ölüm sebeplerinin %1-2'sinin sorumlusu olan kalp kapakçığı çürümeleri, kalp üzerindeki olumsuz etkenlerin, genellikle hastalıkların, kalbi tahrip etmesinden sonra ortaya çıkar. Bu sebeple hastalığı bilip, erken dönemde tedavi olmanın çok büyük bir önemi vardır. Kalp, gevşeme ve kasılma hareketleri ile kanı sürekli ileri doğru pompalayan en hayati organımızdır. İşte bu ileri hareketi sağlayan yapılara kalp kapakları denir. Kalp kapakları, motorlardaki karbüratörlerin valflerine benzetilebilir.

Kalp kapağı hastalıkları, bilhassa ülkemizin bulunduğu coğrafyada gerek yaşam kalitesi gerekse yaşamın kendisine karşı ciddi bir tehdit olarak varlığını korur. Aslında tüm dünyada ölüm nedenlerinin %1-2'sini kalp kapağı hastalıkları oluşturmaktadır. Kalp kapağı hastalıkları, bu kapakların etkilendiği tüm hastalıkların genel ismidir. Kalp kapakçığı çürümeleri de bunlardan biridir.

Kalbin sağında ve solunda kulakçık ve karıncık olarak tabir edilen dört boşluk bulunmaktadır ve bunların arasında, karıncıklardan akciğer ile tüm vücuda gitmekte olan ana damarların en başında kapaklar bulunur. Tüm bunlar, kan dolaşımının doğru yönde olmasını sağlama görevine sahiptir. Ancak, zamanla kireçlenme, eskime, mikrop kapma, romatizmal hastalıklar gibi sebeplerle kapaklar tam kapanamaz hale gelir ve görevlerini yerine getiremezler. İşte böyle bir durumda kalp kapakçığı hastalıkları oluşmaya başlar.

Yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol, kalp kapakçığı çürümelerinin esas sebepleridir. Bunların yanı sıra, doğuştan bir kalp rahatsızlığı varsa, kalp kapakları hızlı bir şekilde eskime göstererek çürümeye başlayacaktır. Üstelik doğuştan kalp hastalıklarının var olması nedeniyle kalp kapakçığı çürümeleri daha erken yaşlarda meydana gelir.

Kalp kapağı hastalıklarının tanısı, günümüzde çok kesin ve risksiz olarak, bir tetkik cihaz yöntemi olan kalp ultrasonografisi, yani ekokardiyografiyle konur. Yaklaşık yarım saat süren bu inceleme ile kalbin anatomisi, yani yapısı ve performansı incelenir.

Takip için belli aralıklarla ekokardiyografi işlemine devam edilir. Bu işlemde kişinin şikayet derecesi ve efor yapma kapasitesi, tedavide strateji geliştirme için kullanılan iki temel unsurdur. Seçenekler arasında ilaçla tedavi ve girişimsel tedavi yer alır. Bazı zamanlar bu iki seçeneğe aynı anda başvurulur. Kalp kapak hastalıkları zemininde gelişen kalp yetmezliğinin ve ritim bozukluklarının tedavisinde genelde ilaç tedavisi yeterli olur.

İlaç tedavisinin yetersiz olduğu zamanlarda, kalp kapakçığı çürümeleri kalbi belirgin olarak olumsuz etkilemeye başladığında, girişimsel yöntemlere sıra gelir. Bu yöntemler arasında kapak tamiri veya kapak değişimi yer alır. Kapak değişimi, genellikle mekanik veya biyolojik kapaklar kullanılarak yapılır ve bu işlem, açık kalp cerrahisi gerektirir.

Kalp kapakçığı çürümeleri, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilecek önemli bir hastalıktır. Erken tanı ve tedavi, hastalığın ilerlemesini önlemek ve yaşam kalitesini artırmak açısından büyük önem taşır. Yüksek tansiyon ve kolesterol gibi risk faktörlerinin kontrol altına alınması, kalp sağlığının korunmasında kritik bir rol oynar. Bu nedenle, düzenli sağlık kontrolleri ve doktor tavsiyelerine uyum, kalp kapakçığı çürümelerinin önlenmesinde ve yönetiminde hayati öneme sahiptir.